Bylo to v září 2013, kdy svíčky v klášterech a kostelích Maʽlúly pohasly, poté, kdy se v oblasti objevily teroristické bandy, aby zde vykonaly své dílo zkázy. To se jim nezdařilo a dnes, o více než sedm let později, toto unikátní místo opět vítá návštěvníky ze všech koutů světa.
Maʽlúlá je obec figurující na Seznamu světového dědictví UNESCO díky svým klášterům, kostelům a archeologickým nalezištím, jež podávají svědectví o dějinách lidstva až do doby kamenné. Je v pravém slova smyslu křižovatkou Západu a Východu. Celosvětově uznávaná a chráněná málem padla za oběť řádění teroristů.
Poté, kdy město osvobodila Syrská arabská armáda a v dubnu 2014 jej navštívil prezident Baššár al-Asad, který osobně zaštítil jeho obnovu, napnula syrská vláda spolu s podporujícími organizacemi veškeré úsilí, aby se Maʽlúlá vrátila do původního stavu. To obnášelo odstranění ruin a sutin, opravu infrastruktury a rekonstrukci starého města, jakož i opravné práce v moderních sousedstvích. Maʽlúlá díky tomu mohla opět zaujmout přední místo mezi nejvýznamnějšími kulturními, historickými a náboženskými pamětihodnostmi coby poklad nejen Sýrie, ale i lidstva jako celku.
Maʽlúlá se nachází zhruba 56 kilometrů severovýchodně od Damašku ve výšce přibližně 1500 metrů nad mořem. Její název znamená v aramejštině „Brána“ a v tomto ohledu je více než pozoruhodné, že spolu s dalšími vesnicemi v pohoří Qalamún, jako jsou Bachʽa a Džubbʽadín, je Maʽlúlá jediným místem na Zemi, kde místní obyvatelé, ať již křesťané či muslimové, vedle arabštiny v běžném životě mluví také aramejsky v podobě blížící se jazyku, jímž mluvil Ježíš Kristus. Klima se zde neliší od ostatních vyvýšených oblastí Levanty: zimy jsou velmi chladné a často provázené sněhem, léta bývají mírná.
Kláštery a kostely v Maʽlúle se plní tisícovkami návštěvníků, zvláště potom během svátků, jako jsou Povýšení svatého kříže (14. září), svátek svaté Tekly (24. září) a svátek svatých Sergia a Bakcha (7. října). Během těchto dní se zde střetávají poutníci ze Sýrie a Orientu s lidmi přicházejícími z evropských zemí.
Jedním z nejslavnějších monumentů Maʽlúly je klášterní komplex svatého Sergia datující se do 4. století po Kristu. Byl vystavěn na místě dřívějšího pohanského chrámu a pojmenován po svatém Sergiovi, jednom ze syrských vojáků zabitých během pronásledování křesťanů za vlády římského císaře Maximina. Dalším z významných míst je klášter svaté Tekly obsahující ostatky této světice, která byla dcerou jednoho ze seleukovských princů a žákyní svatého Pavla. Klášter byl vybudován na místě jeskyně, v níž svatá Tekla žila, když utíkala před zlou rodinou, a dodnes symbolizuje svatost a životy svatých. Je domovem ženského řádu, jehož příslušnice se starají o něj i o návštěvníky. Ze střechy kláštera je možné vidět komnaty v přilehlých skalách, do nichž se uchylují mniši, aby o samotě kontemplovali, modlili se a oddávali se askezi. Z Maʽlúly dnem i nocí proudí modlitby a prosby k Bohu.
Pozornost návštěvníků poutá i „horská stezka“ – al-Fadždž –, což je vlastně trhlina vprostřed hory utvářející úzký průchod z jednoho okraje na druhý. Vodní kanál, jenž se pod ním nachází, stoupá a klesá v závislosti na ročním období. Lidé se zde shlukují, aby se napili požehnané vody, která očišťuje a uzdravuje. Al-Fadždž rozdělující obec na dvě poloviny vznikl dle dávné legendy, když chtěl Kristus ochránit svatou Teklu, nad níž byl vynesen ortel smrti. Díky zázraku zůstala prchající dívka na jedné straně, zatímco římští vojáci, kteří ji pronásledovali, na straně druhé.
Pro Rebuildsyria.cz napsal náš damašský spolupracovník Júnus an-Násir.
معلولا ... الأيقونة المسيحية تنفض عنها غبار الحرب
دمشق – يونس أحمد الناصر
في أوائل أيلول 2013 انطفأت شموع الكنائس و الأديرة في معلولا بعد أن اجتاحها جيش الظلام الارهابي و عاث في أماكنها المقدسة تكسيراً و تخريباً
معلولا هي البلدة التي تضم المواقع الأثرية التي يعود وجودها إلى قبل الميلاد وزمن العصور الحجرية، إضافة إلى الأديرة و الكنائس الصغيرة و الكبيرة و البلدة الأثرية القديمة المسجلة بكاملها كموقع أثري و الفج الشرقي و الغربي، إلا أن هذه المواقع تعرضت للدمار و الخراب و سرقة أثمن الأيقونات المسجلة في اليونسكو و المحمية عالمياً حيث تم سرقتها من قبل العصابات الإرهابية المسلحة
فبعد تحرير الجيش العربي السوري للمدينة من الإرهابيين وزيارة السيد الرئيس بشار الأسد في نيسان/أبريل 2014 و بتوجيهات من سيادته وجهد الحكومة السورية مع المنظمات الداعمة لتعود معلولا كما كانت سابقاً بدأت عجلة الترميم وإزالة الأنقاض وبناء البنى التحتية وترميم البلدة الأثرية , إضافة إلى أعمال خارج البلدة القديمة في الأماكن و الحارات في البلدة الحديثة و هذا يؤهل أن تعود معلولا إلى دورها الريادي الأول كمعلم حضاري و تاريخي و ديني هام و كنز لسورية و البشرية
يذكر بأن أهالي البلدة ما زالوا يتكلمون اللغة الآرامية لغة السيد المسيح عليه السلام إلى اليوم مع عدة قرى في منطقة القلمون لا زالت تتكلم هذه اللغة مثل جبعدين و بخعة
معلولا مدينة سورية تقع في شمال شرق دمشق على بعد حوالي 56 كم و ترتفع عن سطح البحر بحوالي 1500 متر , اسمها يعني “المدخل” بحسب اللغة الآرامية التي ما زال سكان معلولا يتحدثون بها كما ذكرنا .
تشتهر بوجود معالم مسيحية مقدسة ومعالم قديمة مهمة يعود تاريخها للقرن العاشر قبل الميلاد , كما أن سكانها من المسيحيين و المسلمين ما زالوا يتكلمون باللغة الآرامية لغة المسيح حتى اليوم إلى جانب اللغة العربية و يعتبر مناخ معلولا كمناخ جميع المناطق المرتفعة في بلاد الشام، فالشتاء بارد جداً و غالباً مثلج و الصيف معتدل
تزدحم معلولا وأديرتها وكنائسها بآلاف الزائرين في عيد الصليب الذي يصادف الرابع عشر من أيلول/سبتمبر وعيد القديسة تقلا في 24 من أيلول/سبتمبر وعيد القديسين سركيس وباخوس في السابع من تشرين أول/أكتوبر، حيث يتوافد الزوار إلى معلولا للمشاركة في الأعياد المقدسة ويتلاقى الزائرين من دول أوروبا والعالم بالزوار من سورية وأنحاء الشرق.
تحتوي معلولا على معالم تاريخية متفردة أهمها الأديرة والكنائس والممرات الصخرية وعلى أثار مسيحية قديمة وهامة في تاريخ المسيحية منها كنيسة بيزنطية قديمة و أضرحة بيزنطية من حوتة في الصخر في قلب الجبل، كما يوجد فيها دير مار تقلا البطريركي.
من أشهر معالم معلولا التاريخية دير القديسين سركيس و باخوس الذي يعود تاريخ بناؤه للقرن الرابع الميلادي حيث على أنقاض معبد وثني وسمي باسم القديس سركيس أحد الفرسان السوريين الذين قتلوا في عهد الملك مكسيمانوس عام 297 م ولا يزال هذا الدير محتفظاً بطابعه التاريخي العريق و دير مار تقلا الذي يضم رفات القديسة تقلا ( ابنة أحد الأمراء السلوقيين وتلميذة القديس بولس ) وماءً مقدساً للتبرك، ويقع في مكان بارز من القرية ويطل من جوف الكهف الصخري الذي عاشت فيه بعد هروبها من أهل السوء حيث لا يزال هذا الكهف ظاهراً حتى اليوم وفي رحابه بني دير مار تقلا الذي بقي حتى الآن رمزاً للقداسة وحياة القديسين.
وتعيش اليوم في دير مار تقلا رهبنة نسائية ترعى شؤونه وتعتني به وبزائريه الذين يأتون إليه من كل صوب ومن كافة أنحاء العالم للتبرك وللزيارة , وإذا أمعن الزائر النظر من سطح الدير إلى الصخور المحيطة شاهد القلالي ( أي غرف الانفراد المحفورة في الصخر) التي كانت خلوات للموحدين الرهبان الذين ينصرفون إلى الصلاة والتأمل والتقشف والزهد مما يدل على أن معلولا كانت مدينة رهبانية مقدسة ترتفع منها الصلوات والتضرعات ليلاً و نهاراً إلى الله.
( الممر الصخري – الفج) هو ما يلفت زوار معلولا وهو شق في الجبل يحدث ممراً ضيقاً من طرف الجبل إلى طرفه المقابل وفي هذا الشق ساقية ماء تزيد وتنقص وفق الفصول والمواسم يتوافد عليها الناس من كل مكان ليرشفوا من مياه بركاتها وينالوا نعمة الشفاء من المرض والطهارة والنقاوة.
يقسم الفج القرية إلى شطرين ونشأ حسب بعض الحكايات الشعبية القديمة التي تقول انه حين أراد المسيح حماية القديسة تقلا التي هربت من حكم الموت الذي صدر بحقها فكانت العجيبة التي أبقت الفتاة الهاربة (مار تقلا) في شطر والجنود الرومان في الشطر الأخر حسب الروايات.
